Các command trên ubuntu (chiếm 80%) - phần 4

Bài đăng này đã không được cập nhật trong 3 năm

Sau một kì nghỉ tết trong thời buổi đại dịch vừa qua. Không còn những buổi dong chơi đi chúc tết nữa. Ở nhà ra số tiếp theo cho anh em đây.

Nào tiếp tục seri 20% command line sử dụng nhiều nhất. Bạn có thể xem phần trước tại đây.

Dưới đây sẽ là 2 command được sử dụng nhiều nhất khi sử dụng file. Liên quan đến quyền truy cập: chown - chmod.

chown

Mọi file/directory trong Hệ điều hành như Linux, macOS (và mọi hệ thống UNIX nói chung) đều có khái niệm chủ sở hữu - chủ sở hữu với file/directory đó. Chủ sở hữu - owner có thể làm mọi thứ với tệp đó, có toàn quyền. Owner (hoặc root user) có thể thay đổi owner của file/directory bằng cách sử dụng câu lệnh chown:

chown <owner> <file>

Khi chưa đổi owner thì file dưới đây owner là user và không thể ghi dữ liệu vào được.

Sử dụng chown với owner là nghiemtuan

Cách sử dụng trên cho phép owner của directory, nhưng chỉ đổi được owner của thư mục đó. Để thay đổi owner của các thư mục/file con có trong directory đó sử dụng thêm cờ -R

chown -R <owner> <file>

Các file/directory không chỉ có owner mà có cả nhóm sở hữu - group. Thay đổi group bằng cách thêm group cần chuyển :<group>

chown -R <owner>:<group> <file>

Hoặc cũng có thể chỉ thay đổi group bằng câu lệnh:

chgrp <group> <filename>

chmod

Mọi file/directory trong Hệ điều hành như Linux, macOS (và mọi hệ thống UNIX nói chung) đều có 3 quyền: Read, Write, Execute. Sử dụng câu lệnh ls -al hoặc ll để xem toàn bộ thông tin của file/folder.

Các chuỗi kì lạ -rw-rw-r-- xác định quyền của file/directory. Cụ thể:

Kí tự đầu tiên có biết loại: - là file, d là directory, l là link
Mỗi cụm 3 kí tự tiếp theo (rw-): xác định quyền có thể thực hiện được đối với file này lần lượt theo thứ tự 3 cụm thể hiện quyền của owner - group - other. Mỗi cụm được tạo bởi 3 kí tự rwx (Read-Write-Execute).

Để thay đổi quyền này sử dụng câu lệnh chmod, có 2 các để xác định quyền:

Sử dụng symbolic arguments: cú pháp chmod <chuoi> với <chuoi> là tổ hợp của <augo> -+ rwx

a - all

u - user

g - group

o - others

- bớt permisstion

+ thêm permisstion

rwx permissions

ví dụ:

chmod a+r filename #everyone can now read
chmod a+rw filename #everyone can now read and write
chmod o-rwx filename #others (not the owner, not in group)
chmod og-r filename #other and group can't read any

Sử dụng numeric arguments: sử dụng cách này nhanh hơn bằng cách sử dụng cụm 3 số, mỗi số thể hiện cho từng cá nhân, lớn nhất là 7 và nhỏ nhất là 0. Trong đó:

1 - Execute

2 - Write

4 - Read

=> Có các kiểu tổ hợp:

0 no permissions

1 can execute

2 can write

3 can write + execute (2 + 1)

4 can read

5 can read + execute (4 + 1)

6 can read + write (4 + 2)

7 can read, write and execute (1 + 2 + 4)

Chúng ta sẻ sử dụng cặp 3 số để thể hiện owner - group - other: vd

chmod 777 filename
chmod 755 filename
chmod 644 filename

umask

Khi bạn đang đứng ở 1 thư mục nào đó và tạo 1 file mới, khi đó bạn không cần phải xác định quyền trước. Quyền đã có trước, được lấy từ quyền của thư mục cha cho tệp mới tạo. Để hiển thị được thông tin của quyền hiện tại nếu tạo file sử dụng câu lệnh:

umask

Tại sao là 002. Bạn thử lấy 777 - 775 mà xem có gì đặc biệt không? ồ. Cái thư mục cha (test) có quyền là 775 nên umask (hiểu là ngược lại của chmod) là lấy 777 trừ đi quyền hiện tại là ra. Nếu khó hiểu sử dụng thêm đối số -S đỡ phải nghĩ.