Ethereum : blockchains, digital assets, smart contracts, decentralized autonomous organizations (Phần 1)
This post hasn't been updated for 6 years
Lời mở đầu
Những gì được viết dưới đây được người viết bài dịch ra theo ý hiểu của bản thân và thêm một số nhận định từ bản thân. Rất mong sự đóng góp comment từ phía các bạn để chúng ta có thể hiểu rõ hơn về công nhệ này nhé.
Reality Check
Blockchains sẽ thay đổi thương mại
Giống như đường cao tốc và internet. blockchains sẽ mang tới sự phổ biến, thay đổi qua sự đơn giản và chức năng cơ bản
Blockchain sẽ làm sụp đổ những sự thoả thuận và chấp hành.
Bởi vì smart contract sẽ bao gồm cả thoả thuận và chấp hành. Trong thương mại đó là chính phủ và luật lệ. Chúng là sự sụp đổ vào 1 điều , không chỉ đơn giản hoá hoặc đóng gói lại với nhau. Code mà bạn viết định nghĩa sự thoả thuận cuối cùng sẽ gửi quỹ theo cách nào giống như trong source code của smart contract. Hiện tại, Ethereum cho đến nay là tiên tiến nhất và blockchain mạnh mẽ có sẵn. Cạnh tranh đang đến, bitcoin đang có nhiều đất diễn nhưng hôm nay cho tất cả ý định và mục đích vượt ra ngoài tiền tệ số, Ethereum là 1 blockchain với một nhà sáng lập tài ba, có mạng lưới quỹ đầu tư an toàn và bắt đầu start được 2 năm trở lại đây. Nhưng có rất nhiều sự nhầm về vấn đề của blockchain trong thực tế có thể có ích - hoặc có thể không. Ethereum có những thứ mới mẻ có thể sử dụng, đó chính là smart contract, nó ko phải là 1 phần mêm chờ để một ai đó chạy hoặc dừng, không chỉ là 1 văn bản luật pháp và điều đó có nghĩa là blockchain ko chỉ là phương pháp mới để lưu trữ dữ liệu . Lý do chính tại sao mà mọi người muốn tin vào nó là bởi vì nó giữ hi vọng tồn tại, đó là điều khá dễ hiểu. Nhưng blockchain không chỉ là Disstributed Ledger Technology (công nghệ phân phối sổ cái) như tên gọi chính thức của EU. Với hệ thống blockchain, chúng ta sẽ không còn phải suy nghĩ quá nhiều về tăng tốc cho hệ thống, an toàn của hệ thống, scale, tăng tốc DB,....
Chọn viên thuốc màu đỏ
Khi tôi đọc đến tiêu đề nay trong đầu tôi nghĩ ngay tới bộ phim Ma Trận. Đây là một bộ phim mang nhiều hình tượng tôn giáo và triết học. Trong đầu phim, nhân vật chính – Neo – buộc phải lựa chọn giữa hai viên thuốc Morpheus đưa ra: một viên xanh và một viên đỏ. Nếu uống viên màu xanh, Neo sẽ quay trở lại cuộc sống bình yên êm ả của mình như mọi khi và sống bình lặng đến cuối đời, mặc cho sự thật đằng sau cuộc sống ấy ra sao. Còn nếu uống viên màu đỏ, anh sẽ biết được mọi sự thật đằng sau cuộc sống này, đằng sau thế giới này và đối mặt với những hiểm nguy sóng gió chúng (những sự thật) mang lại. Nếu bạn muốn tạo tiền kỹ thuật số, đó là 1 thử thách. Mọi thứ đều có thể bị copy hầu như không có chi phí. Nhưng tiền kỹ thuật số của bạn có thể bị mất giá nếu như ai nhân bản nó. Người sáng lập ra Bitcoin đã tìm ra 1 giải pháp, để hạn chế việc copy, Bitcoin sao chép mọi thứ, thay vì cố gắng để nhân bản thì bitcoin lại làm cách ngược lại : mọi thứ sẽ được copy tới tất cả mọi người trong hệ thống .
Bitcoins là kỹ thuật số nhưng không thể bị sao chép
Đây là cách tiện cận điên cuồng có thể đã tạo ra được nhiều điều mới mở. Tiền kỹ thuật số không cần đến ngân hàng
Blockchains chỉ ra tình trạng kỹ thuật số nghèo nàn
Ethereum được xây dựng trên những gì Bitcoin đã phá vỡ, tổng quát hoá nhưng phát kiến của Bitcoin và thêm 1 bước là :
Ethereum program không thể bị stop
Và vì bởi vì những nguyễn tắc mới đã được phát hiện không cần quan tâm đến luật phát có hay không, có 1 vài tranh luận :
Blockchains giống như sức mạnh của thiên nhiên
Bạn có thể cấm nhưng không thể làm cho nó bị mất đi. Luật pháp có thể phải thích ứng với một thực tế mới. Vì vậy theo sau chú thỏ màu trắng, nhìn kỹ và viên thuốc màu đỏ của sự thật về những gì xảy ra tới thương mại, ngân hàng và luật pháp trong tương lai gần. Nó mang tới những thay đổi thật khó có thể tìm ra trong thực tế. Nhưng, ai sẽ là người tìm ra dự đoán thực tế của Internet ? Không để bị hạn chế bởi những khó khăn hiện tại của blockchain, con người ý thức được việc đó và đang làm việc trên thế hệ tiếp theo của công nghệ.
Blockchains sẽ được hỗ trợ giống những gì Internet đã làm cho âm nhạc và phim ảnh
Blockchains có thể sẽ được hỗ trợ bởi ngành công nghiệp BitTorrent. Đây là một giao thức phân tán vẫn được sử dụng trong ngày nay để tải nhạc miễn phí
Bạn không thể xoá bỏ 1 giao thức
Giao thức khác với 1 chương trình, nó mô tả sự giao tiếp làm việc như thế nào, nó cho phép triển khai theo nhiều cách khác nhau, vd : sử dụng một ngôn ngữ lập trình khác. Có niều client Bittorrent khác nhau có thể giao tiếp tất cả với nhau, bởi vì chúng theo cùng giao tiếp kết nối : Bittorrent Giống như với Ethereum. Nó chính là bản chất của giao thức.
Ngành công nghiệp giải trí đầu tư tiền của để làm cho Bittorrent nework sập nhưng vì lý do kỹ thuật, họ không thể làm điều đó. Bởi vì trái ngược với Napster (hệ thống đầu tiên chia sẻ nhạc phổ biến và tốt). Giao thức Bittorrent là phân tán. Napster là tập trung, giao thức của nó có quan hệ tới các trung tâm máy chủ, được xây dựng bằng pháp lý. Với mạng Bittorrent, Bitcoin và Ethereum bạn sẽ ko có server tập trung, đó không phải trùng hợp ngẫu nhiên. Nó bao gồm hàng nghìn hàng nghìn node, và nó không quan tâm nếu 1 vài, hoặc thậm chí rất nhiều bị sập .
Mọi blockchain node là công bằng
Thứ duy nhất bạn có thể thử để tiếp nhận nó đó là cố gắng get được đa số các node. Hoặc chính xác hơn là đa số khả năng tính toán xử lý .
Phân tán ưu tiên kiểm soát từ bên ngoài
Không gắn vào một hệ thống phân cấp nào chính vì vậy hệ thống phân cấp bên ngoài sẽ mất nhiều thời gian hơn để đòi quyền kiểm soát Hiện nay, Bitcoin giới hạn trong cái nó có thể làm, chính vì vậy Ethereum là một phát minh. Bởi vì nó đã vượt ra khỏi việc thanh toán, nó có thể làm rất nhiều việc miễn phí mà ngân hàng thường kiếm hàng tỉ $ cho việc đó.
Nó thậm chí còn mạnh mẽ và cho phép những sản phẩm phức tạp hơn. Việc loại bỏ chi phí chưa chắc sẽ là điều hạnh phúc, nhưng câu hỏi ở đây là những gì sẽ xảy ra khi vấn đề đó xảy ra, hoặc chỉ là cách thức để không còn bị phụ thuộc vào 1 tổ chức nào đó. Hoặc nếu bạn biết bạn phản đối nó bởi vì khoa học là tất cả, không thể bị trừng phạt và bạn biết bản thân nó là máy móc.
Blockchains ngăn chặn mọi thứ đi sau ở điểm đầu tiên
Chúng có thể đảm bảo mọi thứ đều được tuân theo quỹ tắc, như đã thoả thuận khi join vào hệ thống, Và có thể thay đổi rất nhiều.
Chúng ta là những người nắm bắt sớm công nghệ này
Tại sao Visa lại cảm thấy lo lắng về công nghệ mà không thể thực hiện 1 phần trăm giải quyết những vấn đề mà họ đã nhìn thấy được. Uber cũng không thể không ngần ngại nhìn sâu hơn ngay cả khi họ không cần phải cân nhắc những gì họ cần.
Các ngân hàng đã hoàn thành công việc của họ, hiểu ra được nhưng hạn chế và đã quyết định đưa ra lựa chọn cho blockchain 2 đến 3 năm để trưởng thành. Một số người đang công bố những sáng kiến đột phá, một số người nói rằng, nếu những điều tuyệt với này trở thành sự thật nó sẽ đáng giá hàng tỷ đồng.
Đối với lập trình viên nó là cuộc sống nhân tạo
Code trên blockchain được đảm bảo thực hiện độc lập với người tạo và người triển khai đã làm nên sự khác biệt của nó. Khía cạnh này dễ dàng để bỏ qua và là sự thích thú đối với với lập trình viên.
Bạn có cả 2 loại trong blockchain và may mắn là Ethereum có được sự cân bằng tốt hơn Bitcoin. Nhưng để nó dễ nhớ hơn thì đơn giản rằng core member của Ethereum là những người rất yêu công nghệ.
Có một cảm giác rất thú vị khi bạn viết một chương trình và chạy nó. Họ yêu thích việc tìm kiếm ra các công cụ, tìm kiếm công thức và mã hoá để nó có thể dự được những kết quả đáng ngạc nhiên.
Nó khổng phải là AI nhưng luôn luôn cảm thấy 1 chút nào đó giống như vậy. Và chúng ta đang nói về 1 chương trình "bình thường".
Với blockchains, chương trình dành cả cuộc sống cho chính nó
Sự lôi cuốn của việc mang lại một điều gì đó có ý nghĩa với cuộc sống. Code có thể lấy từ những nơi không xác định nhưng code sẽ được thực hiển 1 cách chắc chắn, và trên hàng nghìn máy tính cùng 1 lúc. Trên thực tế nó tách khỏi bất kỳ 1 cỗ máy vật lý nào, ở khắp mọi nơi và không xác định trong không giản ảo này.
Code không phụ thuộc vào việc nó có may mắn được để ý hay không mà đơn giản là vì họ thấy nó hữu ích thì nó sẽ được sử dụng, Code cũng không thể bị xoá đi do thiết kế của blockchain không cho phép.
Tất nhiên là chúng ta có thể mơ những điều tuyệt vời, điều đáng buồn duy nhất là Ethereum không có ngôn ngữ Forth giống như Bitcoin. Nhưng cũng chính vì điều này sẽ thúc đẩy các lập trình viên làm việc với nhau. Các lập trình viên rất thích thú với Ethereum và họ muốn làm việc với nó. Đây mới là điều quan trọng.
Hello, World
Để làm rõ ràng rõ ràng ở điểm này, đây là một chương trình nhỏ Ethereum được viết bằng Solidity, đây là ngôn ngữ khá phổ biến được lựa chọn để viết các hợp đồng thông minh :
contract hello {
event Log(byte32 msg);
function Hello() {
Log("Hello, World");
}
]
Đây là một hợp đồng Ethereum đơn giản. Rõ ràng hợp đồng này không liên quan gì đến pháp luật, nó chỉ là một script. Nếu bạn deploy script này lên trên Ethereum network, nó sẽ được log lại là "Hello, World" tới toàn bộ. Sau đó script này sẽ không làm thêm điều gì nữa cả nhưng mà những thứ nó tạo ra lại là 1 điều đặc biệt.
Script này chưa thực sự là một smart contract, nhưng trong Ethereum tất cả scripts là contract. Mặc dù trong thực tế những script phức tạp có thể ràng buộc các bên liên quan thoả thuận để thực thi, script này không ảnh hưởng đến bất kỳ một ai khác.
Kết quả đặc biệt không thể chối cái là nó đã được thực hiện, bạn nhận được 1 bản ghi và xác nhận nó đã được nhìn bởi 7500 máy tính khác chạy Ethereum. Trong thực tế thì nhiều người trong số họ nhận được khoản thanh toán, một trong những cách để thu nhập. In kết quả "Hello, World" ra màn hình là cơ bản với mọi ngôn ngữ lập trình khi mới bắt đâu nhưng với Hello ở đấy thì hoàng toàn khác, nó thực sự đã đi ra toàn thế giới, không chỉ ở màn hình của bạn mà trên nghìn hàng nghìn màn hình trên toàn thế giới.
Blockchain là toàn cầu và vĩnh viễn
Mọi thứ không thể thay đổi và được lưu trữ vĩnh viễn trên blockchain. Để chạy được 1 chương trình, bạn phải tạo ra chữ ký cho nó trước, tương tự như vậy cho bất kỳ dữ liệu và thống số mà bạn muốn gửi lên blockchain.
Như vậy nếu chúng ta tổng hợp lại :
- Tính bất biến
- Vĩnh viễn
- Mốc thời gian
- Chữ ký và tính khả dụng
- Có hiệu lực trên toàn cầu
Thì chúng ta sẽ có :
Dữ liệu và chương trình trên blockchain là có thể kiểm soát được
Một vài thứ được viết trên blockchain thực sự là những gì mà kiểm toán muốn. Trong tương lai gần, các cơ quan quản lý sẽ lựa chọn nó.
Theo phán quyết của Silkroad, các chữ ký số được chấp nhận trong quá trình xét xử. Và liên minh Châu Âu đang nghiên cứu xem liệu các quy định về tài chính có thể giạm được gánh nặng tuân thủ quy định bằng cách chấp nhận các giá trị của blockchain mà không cần thêm các bằng chứng khác. Ví dụ này là trên phía cơ sở dữ liệu (database), nơi mà có rất nhiều người cảm thấy thích thú về khả năng kiểm tra trên blockchain. Và bởi vì tính vĩnh viễn và không thay đổi thì blockchain không bao giờ xoá bất kỳ thứ gì đã viết - Họ gọi nó là sổ cái (ledgers).
Mọi người thích dùng thuật ngữ này bởi vì nó là thuật ngữ ngữ ngân hàng sử dụng hàng thế kỷ cho cảm giác gần gũi và không có gì mới mẻ. Nhưng đây mới chỉ là sự khởi đầu, chưa phải là tất cả. Và tôi (người viết sách) đang ở cùng Vitalik Buterin, người sáng lập ra Ethereum, Vitalik nghĩ rằng việc coi "nó là sổ cái" là một điều hạn chế.
Suy nghĩ lại về bảo mật
Chúng ta có thể viết 1 script và chạy trên hàng nghìn máy tính nhưng chưa chắc đã có các công cụ bảo mật. Chúng ta có thể spam tất cả các node này ? Làm sập toàn bộ mạng với 1 script lỗi ? Và đây là thực tế :
Blockchain công khai đã làm ra một hình thức bảo mật mới
Các tiền đề cơ bản là các nút kiểm soát lẫn nhau bất kỳ lúc nào và chúng có thể làm điều đó bởi vì chúng biết chính xác tất cả các node khác nên giữ, tin tưởng tại khoảng thời gian nhất định, Nếu tất cả các node đồng ý, nó được gọi là sự đồng thuận (consensus)
Những người không đồng ý, sẽ bị kick ra khỏi hệ thống network.
Tất cả mọi người có thể đồng ý về đầu vào bởi vì tất cả đầu vào là chữ ký số. Nhưng hơn cả, cả Bitcoin và Ethereum đã giới thiệu biện pháp economic incenties để bảo vệ mạng của họ.
Book Referrer
https://www.amazon.com/Ethereum-Blockchains-Decentralized-Autonomous-Organizations/dp/1523930470
All Rights Reserved