Phương pháp rèn luyện và tăng năng lực tiếng Nhật của bản thân hằng ngày

Mở đầu:

Thị trường Nhật là một mục tiêu mới đầy tiêm năng của nghành IT Việt Nam trong những năm gần đây. Hằng năm số lượng người tham gia học tiếng Nhật ngày càng tăng lên, không chỉ các sinh viên chuyên nghành ngoại ngữ mà cả những developer, nhằm muốn nâng cao cơ hội giao tiếp, tiếp xúc với khách hàng từ thị trường này. Chính vì vậy số lượng Communicator (Comtor) và Bridge System Engineer (BrES) trong nghành IT cũng vì thế ngày càng tăng lên với số lượng gấp bội hằng năm. Ngoài những khóa học với hệ thống bài giảng tiếng Nhật, việc luyện tập song song các kỹ năng sử dụng tiếng Nhật bổ trợ là vô cùng cần thiết, không chỉ đối với những người đang chinh phục ngôn ngữ thuộc TOP khó nhất thế giới này, mà còn đối với những người đã có thể thành thạo tiếng Nhật, như là một cách rèn luyện kỹ năng ngôn ngữ của bản thân. Với lí do đó, bài viết này mong muốn chia sẻ một vài phương pháp học và rèn luyện tiếng Nhật hằng ngày một vài cách thực tế, đơn giản, không tốn nhiều thời gian và công sức, nhưng vô cùng hiệu quả.

Thông thường, để trở thành Comtor hay BrSE, người học phải trải qua các khóa học tiếng Nhật ít nhất trong vòng một năm, bao gồm cấu trúc ngữ pháp, từ vựng Kanji,…Nhưng những kiến thức đó là hữu hạn, chỉ gói gọn trong sách vở. Nếu như một lần được tiếp xúc với người Nhật hoặc hơn nữa là sống và làm việc tại Nhật Bản một thời gian, người học sẽ nhận ra những gì mình học chỉ như hạt muối giữa biển. Để học một ngôn ngữ, không đơn giản chỉ cần học thuộc lòng là có thể sử dụng được ngay, mà quan trọng việc “hiểu” được ngôn ngữ đó mới là điều quan trọng. “Hiểu” ở đây có nghĩa là biết được cách dùng của từ, ngữ pháp tùy theo ngữ cảnh, hiểu được mong muốn, suy nghĩ của đối phương sử dụng tiếng Nhật chỉ bằng cách lắng nghe ngữ điệu, một vài từ khóa thay bằng cố gắng hết sức để nghe hết trọn vẹn một câu. Việc không “hiểu” là một lí do lớn mà rất nhiều người học tiếng Nhật thất bại trước chứng chỉ năng lực tiếng Nhật N2, N1, đặc biệt là phần Đọc hiểu (Dokkai) và Nghe hiểu (Choukai). Bởi lẽ ở trình độ N2, N1, người học cần nhiều hơn kiến thức học thuộc để có nắm được ẩn ý, thông điệp đằng sau nội dung của đề bài, hơn hẳn các cấp độ sơ cấp N3 trở xuống. Vậy làm cách nào để luyện tập để nâng cao khả năng hiểu tiếng Nhật của bản thân một cách đơn giản hiệu quả.

Bài viết này xin giới thiệu một công cụ nổi tiếng đó chính là website NHK: http://www.nhk.or.jp/

Nội dung chính:

Chắc hẳn ai cũng biết đến NHK, chuyên trang phát thanh truyền hình tin tức nổi tiếng Nhật Bản, nhưng không phải ai cũng biết cách tận dụng hiểu quả trang web này để luyện tập khả năng tiếng Nhật cho mình, bao gồm: Nghe, Đọc, Nói. Mặc dù tại Nhật có nhiều website chuyên trang tin tức, truyền hình, nhưng không có trang web nào có đầy đủ nguồn kiến thức để có thể sử dụng như NHK. Hơn nữa, tin tức có rất nhiều thể loại đề mục nên sẽ không gây cảm giác nhàm chán. Nội dung bản tin là những sự kiện hoạt động xảy ra thật trên đất nước Nhật Bản, nên sẽ dễ tạo được sự tò mò khám phá dành cho những ai đam mê, mong muốn được một lần đặt chân đến đất nước Hoa anh đào.

Phương pháp học ở đây vô cùng đơn giản, bạn không cần đọc thật nhiều tin tức để thu được nhiều kiến thức, mà mỗi ngày bạn chỉ cần chọn một tin tức có kèm theo video (動画) , và bắt đầu việc rèn luyện tiếng Nhật với trang web này như sau nhé.

1/ ĐỌC NỘI DUNG

Đầu tiên là Đọc hiểu. Khi đọc hiểu, điều quan trọng nhất để nắm được nội dung đó là từ vựng và Kanji. Đây là trang web tin tức nên chắc chắn đây là một kho từ vựng Hiragana, Kanji với nhiều chủ đề, gắn liền với nhiều ngữ cảnh. Hơn nữa, đây là website quốc gia nên tất cả từ ngữ được sử dụng đều là chính thống đã được chọn lọc (khác với từ ngữ biểu cảm, từ lóng được dùng trên các trang blog hay mạng xã hội), rất thích hợp để nạp thêm vốn từ vựng, cũng như Kanji.

Đầu tiên bạn đọc to, tránh đọc nhẩm đọc lướt, hết toàn bộ nội dung tin tức. Sau khi đọc xong, bạn liệt kê ra những từ mới chưa biết nghĩa, hoặc một mẫu ngữ pháp mới được sử dụng vào một ứng dụng Note, ví dụ StickNote hay Keep của Google. Để hiểu được những từ mới, bạn cần có từ điển tiếng Nhật, và tự điển trực tuyến là một lựa chọn tốt vì nhanh chóng và tiện lợi. Và khi biết được nghĩa của từ mới, bạn ghi đầy đủ phiên âm, ý nghĩa tiếng Việt (tiếng Nhật sẽ tốt hơn). Sau đó hằng ngày việc bạn cần làm chỉ là mở danh sách đó ra và đọc lại 5 lần đồng thời tạo danh sách từ vựng trong ngày hôm đó. Sau ba hoặc 4 ngày, bạn có thể xóa danh sách từ vựng của ngày cũ nhất.

Ví dụ đơn giản như sau: Thứ hai, bạn tạo một danh sách. Thứ ba, bạn đọc lại danh sách của ngày thứ hai 5 lần đồng thời tạo danh sách từ vựng mới của thứ ba. Thứ tư, bạn đọc lại danh sách của ngày thứ hai và thứ ba 5 lần, đồng thời tạo danh sách từ vựng của ngày thứ tư. Thứ năm, bạn đọc lại danh sách của ngày thứ hai, thứ ba và thứ tư 5 lần, sau đó xóa danh sách của ngày thứ hai, đồng thời tạo danh sách từ mới của ngày thứ năm. Ngày tiếp theo, lặp lại công việc trên.

Nếu bạn cảm thấy chưa nhớ từ vựng của ngày thứ hai, bạn vẫn có thể giữ lại. Hoặc nếu siêng năng hơn, bạn có thêm tự luyện nhớ bằng cách viết ra giấy truyền thống, tùy theo ý muốn của bạn. Nếu một ngày nào đó bạn nhìn thấy một từ vựng đã từng học nhưng đã quên, hãy cho từ đó vào danh sách hôm đó. Từ việc nhìn thấy một từ vựng nhiều lần, não sẽ ghi nhớ dần dần, việc này cũng tương tự như cách ghi nhớ một bài học thuộc lòng. Đây là một cách luyện đọc và tích lũy từ vựng đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả mà bạn có thể áp dụng.

2/ LUYỆN NGHE

Phía trên là cách để bạn luyện Đọc hiểu, tiếp theo sẽ là Nghe. Ở bước luyện Đọc hiểu, chúng ta đang dừng lại ở việc đọc tin tức sau đó tạo danh sách từ vựng. Tiếp theo, bạn hãy click vào video có sẵn trên bài tin tức đó để bắt đầu luyện kỹ năng nghe. Nội dung của video sẽ là phần nội dung tóm tắt những gì bạn đã đọc, được phát thanh viên đọc theo đúng âm điệu quốc ngữ Nhật Bản. Sau khi đọc xong nội dung tin tức, trong đầu bạn đã hình dung ra được bối cảnh câu chuyện được đưa ra trong bài tin tức đó, nên khi nghe thuyết mình trong video, bạn sẽ dễ dàng nắm được phát thanh viên đang nói đến phần nào, từ vựng mới được đọc ra sao. Trong khi lắng nghe, bạn cũng có thể nhẩm theo tốc độ người đọc trong video để làm quen với tốc độ nói chuyện thông thường của người Nhật.

Trên thực tế, người Nhật nói rất nhanh và khẩu hình làm cho từ ngữ phát ra thường không rõ ràng, nhưng khi luyện tập ở mức độ thông thường trên tin tức, thì việc có thể nghe được một cuộc nói chuyện thông thường giữa người Nhật với người Nhật chỉ là vấn đề thời gian, vì vậy bạn không cần phải nóng vội. Luyện nghe tin tức luôn là một cách luyện nghe tiếng Nhật hiệu quả, chỉ với độ dài tin tức không quá dài (dưới 5 phút), thật đơn giản phải không?!

3/ DIỄN ĐẠT NỘI DUNG - NÓI

Và sau cùng là kỹ năng Nói, để luyện tập thì bạn sẽ cần có cho mình một partner, có thể là một người bạn chung lớp tiếng Nhật, một giáo viên, hay một đồng nghiệp biết tiếng Nhật. Việc bạn sẽ làm đó là, sau khi đọc, nghe nội dung tin tức bạn đã có trong đầu mình một cốt truyện, hãy thuật lại cho partner của bạn nghe bằng trí nhớ của mình. Hãy sử dụng chính những từ vựng mà bạn đã tra từ điển, ngữ điệu nói trong video mà bạn đã nghe. Trong khi nhớ lại và suy nghĩ nội dung sẽ nói ra, não của bạn sẽ tập làm quen với việc xử lý thông tin bằng tiếng Nhật, điều này VÔ CÙNG QUAN TRỌNG. Có thể những lần đầu, nội dung bạn nói có thể bị ngắt quãng cho chưa quen việc sắp xếp từ vựng, ý câu cần nói, nhưng sau năm hay sáu lần, chắc chắn bạn sẽ nhận ra sự khác biệt

Để giao tiếp với người Nhật, thì việc xử lý ngôn ngữ và nói ra câu từ là vô cùng quan trọng. Là người học tiếng Nhật chắc chắn bạn sẽ có trải nghiệm “cứng” lưỡi khi nói chuyện với người Nhật lần đầu tiên. Lí do là vì lâu nay não ta chỉ quen xử lý thông tin bằng ngôn ngữ thông dụng như tiếng Anh và tiếng Việt, với một ngôn ngữ mới thì việc luyện tập và làm quen là điều vô cùng cần thiết.

4/ MỞ RỘNG KHO NGUỒN TIẾNG NHẬT BẰNG CÁCH SỬ DỤNG YOUTUBE

Ngoài phương pháp chia sẻ ở trên, tôi đề xuất thêm một phương pháp bổ sung gần đây, đó là NGHE PODCAST hoặc TIN TỨC LIVESTREAM tiếng Nhật trên Youtube.

• Podcast sẽ giúp bạn có thêm các pharse, ngữ điệu thường dùng khi giao tiếp thực tế, giúp cách nói chuyện tiếng Nhật của bạn tự nhiên-自然 hơn, đối phương là người Nhật dễ nắm bắt hơn.
• Tin tức livestream sẽ giúp bạn nắm các sự kiện mới nhất tại Nhật, có thể làm tiếp điểm để mở đầu câu chuyện khi giao tiếp hoặc Meeting online với khách hàng. Phản ứng của khách mà mình thường nhận được là NGẠC NHIÊN và câu ”よく知ってますね！”. Đây là một phương pháp Ice-breaker đơn giản mà hiệu quả!

Việc nghe này chỉ tầm 10 phút mỗi ngày, bạn có thể phát âm thanh chạy trong lúc làm một việc khác. Có thể không cần phải chú tâm quá mức về nội dung đang nghe. Việc này cũng giúp bạn tạo ra một môi trường tiếp xúc tiếng Nhật hàng ngày, để một cách vô thức làm quen với nó.

Phần kết:

Trên đây là một phương pháp rèn luyện tiếng Nhật đơn giản nhưng khá hiểu quả. Bạn có thể áp dụng chỉ trong vòng 30 phút đến 1 giờ đồng hồ mỗi ngày. Có thể tận dụng ngay giờ nghỉ trưa hay sau giờ ăn tối…bất kỳ lúc nào tùy bạn. Tiếng Nhật là một ngôn ngữ khó, nên cần nhất vẫn là sự kiên trì của mỗi cá nhân. Đối với những người đang làm việc, việc phạm vi kiến thức bị giới hạn hay ít tiếp xúc với tiếng Nhật là những nguyên nhân chính làm cho năng lực tiếng Nhật bị giảm xuống. Với phương pháp được đưa ra, bài viết hy vọng bạn sẽ tiếp tục giữ được năng lực cũng như niềm đam mê đối với ngôn ngữ này.

Chúc các bạn thành công!