Giới tính và nghề kiểm thử phần mềm

1- Mục đích bài viết

Sau khi đọc và tìm hiểu qua nhiều bài báo, diễn đàn về kiểm thử, dường như vẫn có một cuộc tranh luận chưa bao giờ có hồi kết: “Nam giới hay phụ nữ làm tốt hơn nghề kiểm thử phần mềm?”. Bài viết dưới đây sẽ cố gắng làm rõ hơn một số khía cạnh và tìm câu trả lời cho điều đó.

2- Các con số thống kê biết nói

Nhìn về tổng quan, ít hơn 25% nhân sự đang làm nghề công nghệ thông tin là phụ nữ. Nhưng trong riêng lĩnh vực kiểm thử phần mềm, tỷ lệ số lượng nhân sự là nữ hiện đã ở mức trên 75%, theo thống kê từ Vizuri (https://www.vizuri.com). Nếu nhìn về trước đó, tỷ lệ này chỉ là 5% vào năm 1999, nhưng tăng lên rất nhanh khoảng 50% vào năm 2004 và ngày càng tăng lên trong những năm sau đó.

“Nhìn bề ngoài, ai cũng sẽ nghĩ nam giới chiếm ưu thế hơn trong lĩnh vực CNTT với đặc thù có khả năng kỹ thuật, trình độ chuyên môn và tư duy tốt hơn. Điều này vẫn đúng với lĩnh vực kiểm thử phần mềm. Tuy nhiên, các thống kê cũng cho thấy giới tính chưa bao giờ là một rào cản đối với phụ nữ trong lĩnh vực công nghệ thông tin, đặc biệt là lĩnh vực kiểm thử phần mềm.”. Giám đốc phát triển nhân lực của Vizuri, Paul Dixon đã nói như vậy. Dixon cũng nói thêm rằng phụ nữ thường làm tốt hơn trong lĩnh vực có sự giao tiếp với khách hàng, đặc biệt khi họ tiếp nhận nhiều yêu cầu khác nhau cho cùng hoặc nhiều dự án.

Nghiên cứu từ Vizuri cũng chỉ ra rằng phụ nữ thậm chí làm tốt hơn hẳn nam giới khi phải giải quyết nhiều công việc tại cùng thời điểm. Bài kiểm tra được thực hiện trên những học sinh nam và học sinh nữ tại một trường học và cho kết quả những học sinh nữ hướng đến phương pháp để có thể thực hiện nhiều việc một lúc nhiều hơn các học sinh nam. Điều này giải thích tại sao phụ nữ lại phù hợp hơn với nghề kiểm thử phần mềm, công việc yêu cầu trách nhiệm và sự tỷ mỉ, cẩn thận trong từng công việc nhỏ để tìm ra lỗi hay các khiếm khuyết trong phần mềm.

3- Có phải chỉ phụ nữ mới phù hợp với nghề kiểm thử?

Bất kỳ một công việc nào cũng đòi hỏi những kỹ năng riêng. Đối với công việc kiểm thử, bất cứ ai có khả năng lắng nghe những yêu cầu từ khách hàng, sau đó có thể thực hiện thảo luận về những chiến lược để tiến hành kiểm thử, và thi thoảng là vừa thực hiện cuộc gọi với khách hàng, vừa thực hiện cập nhật một phiên bản mới lên những thiết bị kiểm tra hoặc đọc những bản báo cáo lỗi gần nhất. Đến đây thì rõ ràng ai cũng nhận thấy theo chiều ngược lại, nam giới hoàn toàn có thể làm rất tốt công việc này.

Chúng ta có thể nhận thấy phụ nữ nói chung có một số điểm đặc thù như khả năng xử lý đa luồng (làm đồng thời nhiều công việc một lúc), có trí tuệ hướng nhiều đến cảm xúc, hay con mắt nữ giới có khả năng nhìn nhận mọi thứ chi tiết hơn (‘multi-tasking’, ‘emotional intelligence’ or ‘an eye for detail’), những đặc điểm này rõ ràng là lợi thế, tuy nhiên chúng ta cũng cần thừa nhận rằng tất cả các kỹ năng này đều có thể đào tạo được sau một thời gian làm việc, không phân biệt phụ nữ hay nam giới.

Do đó nếu có một cuộc tranh luận về vấn đề phụ nữ hay nam giới là tốt hơn đối với nghề kiểm thử, có lẽ đây sẽ là một cuộc tranh luận không có hồi kết. Có thể chỉ đơn giản là khi nói đến công việc cho nam giới trong ngành CNTT, người ta sẽ nghĩ ngay đến đó là một developer, không phải là một tester. Tuy nhiên thực tế chứng minh là ở một số nơi, nam giới vẫn đảm nhận chính vai trò kiểm thử phần mềm, đặc biệt là những công việc liên quan việc test phần mềm chạy trên mạch phần cứng, hoặc vấn đề chỉ đơn giản là khi đề cập đến giới tính, đó sẽ là một vấn đề nhạy cảm và nó gây ra mâu thuẫn.

4- Kết luận

Giới tính chưa bao giờ là rào cản trong lĩnh vực CNTT. Nam giới có lợi thế về tư duy logic tốt hơn nên đa phần là những người phát triển phần mềm, còn phụ nữ có lợi thế hơn trong lĩnh việc kiểm thử cũng bởi những đặt thù về sinh học, đó là luôn phải lo toan nhiều công việc gia đình và xã hội hơn nam giới, đồng thời có khả năng lắng nghe tốt hơn.

5- Các liên kết tham khảo

http://www.testthisblog.com/2009/08/are-women-better-testers-than-men.html https://blog.xceptance.com/2014/03/05/why-do-women-make-good-software-testers