BACCM - SỰ RA ĐỜI CỦA NGHỀ BA

I. LỜI MỞ ĐẦU

Trong quá trình làm việc của một BA, chúng ta có thể bắt gặp rất nhiều thuật ngữ và khái niệm liên quan đến quy trình, các vai trò, con người... Nhưng có những khái niệm cốt lõi mà bắt buộc một BA cần phải nắm và phải nhớ, đó chính là BACCM.

Nhấn mạnh một lần nữa, nó thực sự quan trọng trong việc hành nghề của một BA. Có thể nói rằng, nếu bạn áp dụng mô hình này vào công việc thật nhuần nhuyễn thì bạn là một Professional BA 😎 Kể cả khi mình viết bài này, mình cũng chưa sử dụng nó một cách thuần thục đâu. Nhưng mình may mắn hiểu được tầm quan trọng của nó và mình muốn lan tỏa thông điệp này.

Vì vậy, nếu bạn là một newbie BA hoặc chưa có cơ hội được nghe về mô hình này thì hãy tìm hiểu nó ngay từ bây giờ nhé. Không dài dòng nữa, cùng tìm hiểu nó là gì và tại sao nó lại quan trọng đến như vậy thôi nào.

II. KHÁI NIỆM

BACCM là viết tắt của Business Analysis Core Concept Model. Nó là một khung làm việc (framework) dành cho BA, bao gồm 6 KHÁI NIỆM hình thành nên nghề phân tích nghiệp vụ.

1. Needs

Có thể dịch là nhu cầu. Nhu cầu ở đây là nhu cầu về giải quyết vấn đề, nhu cầu phát triển, cơ hội từ thị trường/nền kinh tế,...

2. Solutions

Là cách thức/giải pháp nhằm đáp ứng một hay nhiều nhu cầu cụ thể trong ngữ cảnh nào đó. Solutions phải mang lại sự thay đổi trong hoạt động của tổ chức/doanh nghiệp.

3. Stakeholders

Hiểu là các bên liên quan. Là những cá nhân hay tổ chức đang gặp vấn đề và có nhu cầu giải quyết (Needs), hay tham vào vào việc cung cấp giải pháp (Solutions) hoặc chịu tác động bởi sự thay đổi (Changes).

Có một sự thật là, không phải Stakeholder nào cũng dễ thương dễ mến. Đó chính là lúc BA chúng ta cần tung các bộ cước thất truyền để hạ gục Stakeholder 🙃 Đùa đấy, mình nghĩ việc cùng ngồi lại trao đổi và thấu hiểu sẽ giúp cả 2 đạt được mục tiêu chung toàn vẹn nhất

Sẵn đây mình có một ví dụ: Nếu bạn xây nhà thì hàng xóm của bạn là một stakeholder. Tại vì trong lúc thi công thì gây tiếng ồn, di chuyển các thiết bị vật tư có thể làm cản trở và ảnh hưởng đến không gian, nếp sống của họ,... Nên việc xác định hàng xóm là một stakeholder sẽ giúp bạn lưu ý, từ đó update Giải pháp để đạt được Nhu cầu hiệu quả và trọn vẹn nhất.

4. Contexts

Các bạn có thể dịch là hiện trạng, hoàn cảnh hay ngữ cảnh đều được. Dễ hiểu hơn, context là văn hóa, môi trường, ngôn ngữ, đối thủ cạnh tranh, thị trường, quy trình hiện tại của một tổ chức/doanh nghiệp,...

5. Value

Là giá trị hay lợi ích mang lại. Nó có thể là vô hình, cũng có thể là hữu hình. Sếp mình bảo Value thường là số liệu, mình thấy cũng đúng, đó là một dạng giá trị hữu hình quan trọng trong doanh nghiệp. Còn vô hình có thể hiểu là danh tiếng của tổ chức, tinh thần làm việc của nhân viên được tăng lên chẳng hạn.

6. Changes

Là các hoạt động chuyển đổi để đáp ứng được nhu cầu (Needs).

III. VÍ DỤ

Bài toán: Công ty A muốn cải thiện trải nghiệm đặt hàng trực tuyến cho khách hàng để tăng doanh thu và sự hài lòng của khách hàng.

Áp dụng BACCM ta có:

Needs: Cải thiện quy trình đặt hàng trực tuyến để dễ dàng sử dụng, nhanh chóng và đáng tin cậy hơn.

Contexts:

Hiện tại, quy trình đặt hàng trực tuyến phức tạp và thường xảy ra lỗi.
Khách hàng phàn nàn về việc mất nhiều thời gian để hoàn tất đơn hàng.
Công ty cạnh tranh đã triển khai quy trình đặt hàng nhanh hơn và dễ dàng hơn.

Solutions:

Thiết kế lại giao diện trang đặt hàng trực tuyến cho trực quan và thân thiện hơn.
Tích hợp các phương thức thanh toán nhanh chóng và bảo mật.
Cải thiện tốc độ tải trang và quy trình xử lý đơn hàng.

Stakeholders:

Khách hàng mua hàng trực tuyến.
Đội ngũ phát triển và hỗ trợ kỹ thuật.
Đội ngũ marketing và bán hàng.

Changes:

Áp dụng công nghệ mới để cải thiện hiệu suất hệ thống.
Đào tạo đội ngũ nhân viên về quy trình mới.
Triển khai chiến dịch marketing để giới thiệu quy trình đặt hàng mới đến khách hàng.

Value:

Tăng sự hài lòng và tin tưởng của khách hàng.
Tăng tỷ lệ hoàn tất đơn hàng và doanh thu.
Giảm tỷ lệ từ bỏ giỏ hàng do quy trình phức tạp.

IV. TỔNG KẾT

Tổng kết lại, áp dụng mô hình BACCM giúp BA chúng ta phân tích một dự án mới, các vấn đề hay cơ hội nào đó trong doanh nghiệp tốt hơn. Từ đó, BA có đầy đủ thông tin để làm dự án một cách hiệu quả nhất. Tuy nhiên, nhu cầu hay hiện trạng hay các yếu tố khác có thể thay đổi theo thời gian, cho nên BA chúng ta sẽ không hoàn toàn bám sát suốt dự án bằng những dữ liệu đã phân tích từ ban đầu, mà phải thay đổi cho phù hợp với xu hướng thị trường, tình trạng của doanh nghiệp.

Đây là tất cả những gì mình hiểu được về mô hình BACCM, hy vọng sẽ giúp các bạn áp dụng được vào trong công việc. Hẹn các bạn vào bài viết tiếp theo nhé ^^