Scope gates trong Ruby: Phần 3

• Bài viết được dịch từ bài Scope gates in Ruby của tác giả Mehdi Farsi.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các chủ đề sau:

• scope & block
• flat scope guard trong class/module

Trước tiên, hãy thoải mái khi đọc bài Scope gates trong Ruby: Phần 2 trước khi tiếp tục.

Trước khi bắt đầu Tác giả rất vui khi được chia sẻ với bạn series mới: Những điều thú vị về Ruby - Tập 1. Xin vui lòng chia sẻ liên kết này!

Scope & blocks

Trong Ruby, một block có thể truy cập bên ngoài scope

def message
  puts yield
end

outer_scope_variable = 'Hello world!'

message do
  outer_scope_variable # => 'Hello world'
end

Trong ví dụ này, chúng ta có thể truy cập vào biến outer_scope_variable trong block. block có quyền truy cập vào biến này mặc dù biến được khai báo ở phạm vi main level. Trong trường hợp này, chúng ta nói rằng block flatten scopes. Đây là lý do tại sao chúng ta thường gọi cơ chế này: Flat Scope.

Mặt khác, block tạo ra một phạm vi scope bị cô lập - ngay cả khi giá trị của self trong block vẫn là đối tượng chính.

Vì vậy, chúng ta không thể truy cập các biến cục bộ được xác định trong block.

def message
  puts yield
end

message do
  block_variable = 42
end

p block_variable # => `<main>': undefined local variable or method `block_variable' for main:Object

Tại đây, chúng ta không thể truy cập block_variable từ phạm vi bên ngoài. Bây giờ chúng ta đã quen thuộc hơn với khái niệm flat scope trong Ruby, hãy xem liệu khái niệm này có ảnh hưởng đến định nghĩa class hay không.

Class, module và block

Trong Ruby, cái mà bạn thường gọi là class, đằng sau nó là một instance của lớp Class.

class Hello
  def message
    puts 'hello'
  end
end

Greeting = Class.new do
  def say
    puts 'hello'
  end
end

Ở đây, chúng tôi tạo các lớp Hello và Greeting theo hai cách khác nhau:

• sử dụng từ khóa class
• bằng cách gán một instance của lớp Class cho hằng số Greeting

Lưu ý rằng chúng ta đang chuyển một block tới phương thức Class.new. block này sẽ được hiểu là nội dung của lớp. Thông thường, một lớp không thể truy cập các biến được xác định trong scope bên ngoài - vì từ khóa class thay đổi giá trị của self và tạo ra một phạm vi bị cô lập.

Vì vậy, khi chúng ta sử dụng một block để tạo lớp Greeting thì chúng ta sẽ có thể sử dụng cơ chế flat scope. Có thật không?

outer_variable = 'hello world!'

class Hello
  p self # => Hello

  def message
    puts outer_variable
  end
end

Hello.new.message # => NameError: undefined local variable `outer_variable'

Greeting = Class.new do
  p self # => #<Class:0x9988ff45553>
  
  puts outer_variable # => 'hello world!'

  def message
    puts outer_variable
  end
end

Greeting.new.message # => NameError: undefined local variable `outer_variable'

Ở đây chúng ta có thể thấy rằng giá trị của self thay đổi khi sử dụng class hoặc Class.new.

Ngoài ra, block thông báo Class#message của chúng ta vẫn bị cô lập với đối tượng chính vì sử dụng từ khóa def. Thật vậy, khi block của chúng ta được thực thi trong ngữ cảnh của phương thức thì block sẽ làm phẳng phạm vi (flatten scope) trong đối tượng nhất định - và không phải với phạm vi cao hơn như đối tượng chính.

Đó là lý do tại sao chúng ta không có quyền truy cập vào external_variable trong message.

Nhưng nếu chúng ta sử dụng define_method để xác định mesage thì phạm vi sẽ được làm phẳng:

outer_variable = 'hello world!'

class Hello
  p self # => Hello

  def message
    puts outer_variable
  end
end

Hello.new.message # => NameError: undefined local variable `outer_variable'

Greeting = Class.new do
  p self # => #<Class:0x9988ff45553>
  
  puts outer_variable # => "hello world!"

  define_method(:message) do
    puts outer_variable
  end
end

Greeting.new.message # => "hello world!"

Ở đây, vì define_method(:message) nhận một block làm đối số, phạm vi của khối này được làm phẳng và phương thức này có quyền truy cập vào external_variable.

Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này 🙏