Công nghệ Cache và Cookies tác động đến website như thế nào?

Cache và Cookies đã được ra mắt và trở thành những công nghệ cải thiện năng suất duyệt web được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Dù là các công nghệ chủ chốt và thường xuyên được đề cập đến trong Website nhưng vẫn có sự nhầm lẫn và mơ hồ về 2 khái niệm này. Cache và Cookies không phải là phần mềm, ứng dụng hay chương trình. Cache và Cookies là các dạng thông tin lưu trữ của website có thể hỗ trợ cho website hoặc các ứng dụng chạy trên nên tảng website. Tuy Cache và Cookies đều là công nghệ lưu trữ tạm thời trên thiết bị duyệt web của người truy cập nhưng đây lại là 2 khái niệm hoàn toàn khác nhau về mục đích sử dụng và khai thác. ln-lab sẽ giới thiệu và làm rõ hơn cho bạn về 2 công nghệ lão làng này.

1. Cache

Như đã nói ở trên cả Cache và Cookies đều là các công nghệ lưu trữ trên thiết bị người dùng. Web cache hay còn được gọi là HTTP cache là một dạng thông tin lưu trữ tạm thời các yếu tố văn bản và hiển thị của một trang Web như các đoạn HTML và hình ảnh,file âm thanh. Các Website sử dụng cache nhằm mục đích nâng cao trải nghiệm duyệt web của người dùng khi quay lại site đó trong tương lai như giảm dữ liệu băng thông, thời gian tải website, giảm bớt sự giật lag khi tải trang. Nói chung Cache là một tệp tin lưu trữ các dữ liệu giúp cải thiện hiệu năng tải trang tốt hơn.

Một ví dụ đơn giản cho Cache là khi bạn tải một site mất thời gian 10 giây do có quá nhiều yếu tố và tài nguyên như các hình ảnh định dạng cao, clip, tệp tin âm thanh,... Nhưng thời gian sẽ được giảm xuống đáng kể ở lần tiếp theo tải site đó nếu như thiết bị của bạn đã có lưu cache của website từ lần đầu truy cập vì khi có yêu cầu tải trang các tệp tin được lưu sẵn sẽ nhanh chóng được hiển thị do không cần tải lại nữa.

2. Cookies

Cookies cũng được lưu trữ với phương thức như Cache, nhưng loại thông tin lưu trữ và mục đích của Cookies hoàn toàn khác với Cache. Cookies là một tệp tin nhẹ được lưu trữ trong thiết bị người dùng và chứa các thông tin cá nhân của người dùng như mật khẩu đăng nhập, phần mềm duyệt, địa chỉ IP, thời gian truy cập website.

Cookies được tạo ra với mục đích hỗ trợ duyệt web và lưu trữ thông tin cá nhân cho người dùng. Ví dụ khi bạn đăng nhập vào một website có hỗ trợ cookies, các thông tin cá nhân của bạn sẽ được lưu lại như tài khoản bạn đã đăng nhập thành công, trình duyệt bạn đã dùng các từ bạn đã tìm kiếm trên web... Tất cả sẽ được lưu lại và vào lần tiếp theo duyệt site đó bạn sẽ không cần phải nhập mật khẩu từ đầu nữa mà cookies sẽ hỗ trợ bạn đăng nhập chỉ bằng một cú click.

Cookies sẽ theo dõi các thao tác duyệt web của bạn như số lần duyệt, các quảng cáo được bạn quan tâm, sản phẩm yêu thích,... và dùng các dữ liệu đó để đưa ra các thông tin, trải nghiệm phù hợp, được cá nhân hóa cho riêng bạn.

Có 2 loại Cookies chính được sử dụng

1. Cookie dài hạn: Đây là loại Cookie có thời gian hết hạn từ 1 đến 2 năm, các Cookies này sẽ tồn tại trên phần cứng của máy tính dưới dạng là tệp tin văn bản. Khi bạn truy cập Website các Cookies được lưu trữ sẵn này sẽ hoạt động, thực hiện chức năng của mình giúp Website nhận diện và hiển thị các thông tin đã được cá nhân hóa cho bạn.

2. Cookie ngắn hạn: các Cookies này có vòng đời tùy thuộc vào người truy cập. Cookies ngắn hạn xuất hiện khi người dùng truy cập và lưu trữ thông tin trên bộ nhớ tạm thời. Khác với cookies dài hạn, cookies này sẽ không lưu lại bất kỳ thông tin nào mà chỉ hỗ trợ người dùng khi vẫn còn mở trang web vì khi bạn đóng trang web thì các cookies này sẽ lập tức biến mất.

Sự khác nhau Giữa Cache và Cookies

Sau khi giới thiệu và phân tích các nhiệm vụ, mục đích và tính năng của Cache và Cookies, ln-lab sẽ liệt kê ra các đặc điểm khác nhau giữa 2 công nghệ này:

Mục đích: mục đích của 2 công nghệ hướng tới 2 mục tiêu khác nhau. Trong khi Cache tập trung vào website và tốc độ duyệt web, thì Cookies lại hướng tới người dùng và tăng cường cá nhân hóa trải nghiệm duyệt web cho người dùng.

Thông tin: các thông tin được lưu về của Cookies và Cache cũng là các dạng thông tin khác nhau khi Cookies lưu trữ các thông tin chủ yếu là về người dùng còn Cache lưu trữ các files cấu thành website như file âm thanh, hình ảnh,...

Lưu trữ: Cookies là dạng thông tin có hạn sử dụng và sẽ biến mất sau một thời gian tùy vào người cài đặt còn Cache được lưu trữ vào thiết bị người dùng nên chỉ bị mất đi khi người dùng xóa thủ công.

Tại sao phải xóa Cache và Cookies ?

Cache và Cookies có các cách ảnh hưởng đến Website khác nhau nên lý do ... bị xóa cũng sẽ khác nhau. Cookies là tệp tin tổng hợp thông tin của người dùng nên việc bị lộ hoặc hacker tấn công lấy đi thông tin cá nhân của bạn là điều khả thi nên việc thỉnh thoảng xóa Cookies là một việc nên làm/

Còn Cache nên được xóa vì nếu bạn truy cập nhiều website và lưu lại quá nhiều Cache trên bộ nhớ, sau thời gian dài sẽ chiếm khá nhiều dung lượng của ổ cứng và ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu năng thiết bị. Ngoài ra lưu quá nhiều Cache cũng sẽ làm cho trình duyệt bị chậm và phản tác dụng làm cho website bị duyệt chậm hơn.

Để trải nghiệm duyệt web ổn định, khắc phục một số vấn đề duyệt web và tránh các rủi ro mất cắp thông tin bạn nên xóa Cache và Cookies theo định kỳ. Các website hiện nay đều có các mục để bạn xóa trực tiếp mà không cần ứng dụng bên thứ 3 nào khác.

ln-lab luôn tổng hợp kiến thức và cập nhật tin tức nhằm nâng cao kiến thức cộng đồng và chia sẻ thông tin. Tìm hiểu thêm nhiều vấn đề và kiến thức liên quan đến bài viết tại ln-lab.