AI không chỉ giúp dev code nhanh hơn — nó đang đổi luôn “ai là người được trả tiền”
Hãy tưởng tượng bạn là một lá bài trading card.
Không phải code — là bài Magic 🎴.
Cùng một lá bài, giá khác nhau… vì sao?
Trong Magic, có những lá bài:
- Chức năng y chang nhau
- Chơi trong game hoàn toàn giống nhau
Nhưng:
- Lá thường: ~$19
- Lá hiếm hơn, đẹp hơn: ~$5,000
- Lá đánh số 77 bản toàn cầu: > $70,000
👉 Giá trị không nằm ở chức năng. Nó nằm ở độ khan hiếm.
Luật kinh tế cơ bản:
Value flows to scarcity
(Giá trị luôn chảy về nơi khan hiếm)
Nếu dev là bài Magic, bạn đang là lá nào?
Trước AI, lập trình viên được trả tiền vì:
- Biết syntax
- Nhớ API
- Biết thuật toán
- Code được thứ người khác chưa code được
👉 Implementation capacity chính là “nút thắt cổ chai”.
Rồi Claude Code / Cursor xuất hiện.
Một người → làm việc của 3 người.
Code tuôn ra như nước.
🔄 Nút thắt không biến mất — nó chỉ dịch chuyển.
AI đã “xóa khan hiếm” ở đâu?
Nếu bóc tách năng lực của một developer, có thể chia thành 4 mảng:
-
Syntactic work
Nhớ cú pháp, API, pattern
→ AI làm cực tốt -
Algorithmic reasoning
Viết logic, tối ưu
→ AI hỗ trợ rất mạnh -
Problem decomposition
Từ yêu cầu mơ hồ → bài toán rõ ràng -
Systems thinking
Hiểu hệ thống vận hành ra sao
Sửa chỗ này có vỡ chỗ khác không?
👉 AI “đè bẹp” 1 & 2
👉 3 & 4 gần như không thay đổi
Kết quả:
- Thứ dễ tự động hóa → không còn khan hiếm
- Thứ khó suy nghĩ thay con người → trở nên đắt giá hơn
Ai là “Golden Chocobo” thời AI?
Ba nhóm dev (hoặc không hẳn dev) bắt đầu trở nên cực kỳ giá trị.
Jedi #1 – Người định nghĩa vấn đề
- Architect
- Product thinker
- Người biết xây cái gì, không chỉ xây thế nào
AI giúp họ:
- Giảm 60% thời gian code
- Dành 90% năng lượng cho thiết kế hệ thống
Jedi #2 – Người tích hợp & vận hành
- DevOps / SRE / Platform engineer
- Người merge AI-generated code vào production
- Người debug sự cố “không có trong log”
Code viết nhanh ≠ chạy ổn.
AI càng sinh nhiều code → integrator càng hiếm.
Jedi #3 – Domain expert
- Y tế, tài chính, logistics, pháp lý…
- Hiểu bài toán thật của ngành
- Dùng AI để tự build tool cho chính mình
👉 Giá trị dịch chuyển từ biết code sang biết vấn đề.
Thế còn 10x engineer?
Họ vẫn được trả tiền cao.
Và thú vị là:
- Không phải vì gõ nhanh
- Không phải vì nhớ nhiều syntax
- Không phải vì IQ siêu phàm
📚 Nghiên cứu từ IBM, Bell Labs, Peopleware chỉ ra:
Developer vượt trội vì cách họ suy nghĩ về hệ thống,
không phải vì cách họ gõ phím.
Họ có khả năng:
- Mô phỏng hệ thống trong đầu
- Thấy hệ quả trước khi code
- Nhận ra bug… trước khi nó xảy ra
AI không thay thế kiểu tư duy này.
Nó khuếch đại nó.
Phần thưởng mới: Metacognition
Kỹ năng đắt giá nhất thời AI:
Biết khi nào nên tin AI — và khi nào phải nghi ngờ nó.
- Prompt có mơ hồ không?
- Đoạn code này mình thực sự hiểu chưa?
- Đây là shortcut hay là technical debt tương lai?
Người tự quan sát cách mình suy nghĩ sẽ thắng.
Người chỉ “Accept suggestion” sẽ trả giá sau.
Kết luận ngắn gọn
AI không giết developer.
👉 Nó phân phối lại tiền.
- Từ người chỉ implement
- Sang người biết suy nghĩ, kết nối, và định nghĩa vấn đề
Thật ra, điều này luôn đúng suốt 50 năm qua.
Chỉ là bây giờ — nhiều người hơn cuối cùng cũng được ngồi vào bàn.
Bài viết gốc
All rights reserved
