[VoIP]IP PBX - Elastix

Ở bài viết trước, chúng ta đã được giới thiệu về công nghệ VoIP. Với những bạn chưa biết thì có thể vào đây hoặc google với từ khóa voip để biết nó là gì.

Sau khi tìm hiểu về VoIP, chắc hẳn các bạn sẽ bị thu hút bởi các ưu điểm của nó mà cụ thể là rẻ hoặc miễn phí (nghe có vẻ tuyệt vời nhỉ). Vậy làm thế nào để ứng dụng được nó ?

Trong nội dung bài viết này, mình sẽ chia sẻ với các bạn một trong những ứng dụng của VoIP đó là xây dựng một hệ thống thoại dựa trên công nghệ VoIP hay cụ thể hơn là IP PBX.

IP PBX là gì ?

IP PBX (Internet Protocol Private Branch Exchange) nói nôm na là một hệ thống tổng đài nội bộ có kết nối giao thức IP. IP PBX khác với các tổng đài PBX thông thường chỉ bao gồm các kết nối analog Rj11 như Panasonic KX-TES824 ( ở đây mình không muốn đào sâu vào định nghĩa, mình chỉ khái niệm dựa trên công năng sử dụng chủ yếu của nó để các bạn có thể dễ hình dung nhất. )

IP PBX đóng vai trò là một Server cung cấp dịch vụ VoIP đến các client (cụ thể là các IP phone, softphone v.v..) dựa trên các giao thức SIP, H323. Thông qua một tổng đài IP PBX, chúng ta có thể kết nối các thiết bị cuối (end device) với nhau và thực hiện các cuộc gọi giữa chúng.

IP PBX có thể là một hệ thống phần cứng tích hợp ( bao gồm các card giao tiếp analog, OS, card network, trung kế v.v..) được cung cấp bởi các nhà sản xuất lớn như Avaya, Nortel, Siemens, Panasonic, Cisco ... với giá thành đắt đỏ. Hoặc các phần mềm mã nguồn mở chạy trên nền Linux hoàn toàn miễn phí như Asterisk, Trixbox, Elastix ....

Ưu điểm của các hệ thống tổng đài IP PBX cứng là hiệu năng cao, độ tin cậy cao, hoạt động ổn định. Phù hợp với các doanh nghiệp lớn hoặc các tổng đài dịch vụ với lưu lượng hàng chục nghìn cuộc gọi mỗi ngày. Ngược lại với các doanh nghiệp nhỏ hoặc người dùng cá nhân thì các tổng đài IP PBX "mềm" hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu sử dụng với lưu lượng cuộc gọi hằng ngày chỉ vài trăm và hơn hết là chi phí đầu tư thấp .

Elastix

Elastix là một bản PIAF (PBX in a flash) dựa trên nền Asterisk. Elastix là một dự án mã nguồn mở bắt đầu như là một giao diện báo cáo cuộc gọi cho Asterisk được phát hành đầu năm 2006. Cuối năm đó, dự án Elastix được phát triển thành một bản distro dựa trên nền Asterisk.

Asterisk là hệ thống chuyển mạch mềm, là phần mềm nguồn mở được viết bằng ngôn ngữ C chạy trên hệ điều hành Linux thực hiện tất cả các tính năng của tổng đài PBX và hơn thế. Asterisk sử dụng các chuẩn SIP, MGCP, H323 ngoài ra nó còn có giao thức riêng gọi là IAX (Inter-Asterisk eXchange). Asterisk ra đời vào năm 1999 bởi Mark Spencer với mục đích hỗ trợ cho công ty của mình trong việc liên lạc đàm thoại.

Trước khi các bản distro của Asterisk được ra đời thì việc xây dựng một tổng đài IP PBX đòi hỏi phải có kiến thức sâu về Linux nói chung và asterisk nói riêng. Ngoài việc phải chuẩn bị một máy tính chạy Linux ( cụ thể là CentOS) người dùng phải tiến hành download và cài đặt Astertisk cùng các gói driver DAHDI để có thể giao tiếp được với các điện thoại analog hoặc các line PSTN. Ngoài ra việc cấu hình Asterisk sẽ phải thao tác trực tiếp trên các file .conf rất mất thời gian + dễ sai sót. Bạn có thể phải viết hàng trăm, thậm chí hàng nghìn dòng để cấu hình các tính năng cơ bản và khai báo số extension.

Do đó, để thuận tiện trong việc xây dựng một tổng đài IP PBX, người ta đã cài sẵn CentOS, Asterisk, DAHDI, FreePBX (Web GUI dùng để config Asterisk) cùng một số gói hỗ trợ khác, cấu hình đầy đủ, xong đóng gói lại thành các distro của asterisk như Trixbox, Elastix ... Mọi người chỉ cần download một trong các phiên bản này về, cài đặt là xong. Muốn cấu hình thêm thì dùng FreePBX có sẵn trong các phiên bản.

Hướng dẫn cài đặt Elastix :

Bạn có thể download source cài đặt tại đây : Download

Quá trì cài đặt cũng khá đơn giản, bạn có thể tham khảo video dưới đây :

Hoàn tất quá trình cài đặt, bạn đã xây dựng xong một hệ thống tổng đài IP PBX sử dụng cho mạng LAN nội bộ. Để tiến hành tạo các Extension để sử dụng các bạn có thể sử dụng web GUI rất thân thiện.

Kết hợp với một số phần mềm ứng dụng SIP miễn phí như Xlite (đóng vai trò là 1 end device ) vậy là bạn đã có thể sử dụng công nghệ VoIP để tiến hành một cuộc gọi thoại giữa các Extension.

Tổng Kết

Thông qua bài viết này, các bạn có thể hình dung được phần nào một hệ thống tổng đài IP PBX.

Ở bài viết tiếp theo, mình sẽ hướng dẫn các bạn về các tính năng cơ bản của một tổng đài thoại như route(định hướng) cuộc gọi đến và đi, cài đặt lời chào, ghi âm lời nhắn v.v... Cũng như hướng dẫn cách kết hợp tổng đài IP PBX với hệ thống điện thoại analog công cộng như PSTN , GSM.