Mind Training Arc – Tập 1: Ultra Learning là gì và vì sao bạn nên quan tâm?
Chào mừng anh em đến với “Mind Training Arc” — series nơi mình ghi lại những gì mình học được từ đủ mọi nguồn: sách, blog, Medium, podcast, video hay thậm chí là mấy cuộc nói chuyện vu vơ ngoài đời. Mục tiêu của series này khá đơn giản:
- Rèn luyện khả năng đọc hiểu, viết lách, truyền đạt, biến những gì mình đọc được thành kiến thức và giải thích dễ hiểu cho mọi người.
- Ép não mình hoạt động qua việc học chủ động và tư duy sâu hơn mỗi ngày.
- Tạo động lực cho bản thân, coi đây như một “training arc” của hành trình phát triển bản thân, cảm giác như "main alime". 🤣
- Bắt đầu thói quen kaizen.
Đây là bài đầu tiên trong series của mình: Ultra-Learning - một trong những phương pháp tự học hiệu quả được nhiều người quan tâm - từ học sinh, sinh viên đến người đi làm muốn phát triển kỹ năng. Mong rằng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ Ultra-Learning là gì, vì sao nó hiệu quả và cách bắt đầu ngay hôm nay. Trong bài này, mình sẽ giải thích Ultra-Learning là gì theo cách đơn giản nhất, dễ hiểu nhất. Sau đó, những bài tiếp theo sẽ đi sâu hơn vào từng nguyên tắc, cách áp dụng vào học lập trình, học tiếng Anh, học kỹ năng mới…
Nguồn cảm hứng: Sau khi đọc bài Medium: How To Learn Anything Fast And Effectively With Ultra-Learning (https://medium.com/cogni-tiva/how-to-learn-anything-fast-and-effectively-with-ultra-learning-1cf02417dc08)
Ultra-Learning là gì?
Ultra-Learning là chiến lược tự học chủ động, tập trung cao độ và có kế hoạch rõ ràng.
Điểm mạnh nhất của phương pháp này là giúp bạn:
- Học nhanh hơn
- Hiểu sâu hơn
- Nhớ lâu hơn
- Áp dụng tốt hơn vào thực tế
Nói dễ hiểu: đây là kiểu học “try-hard có mục tiêu”, nhưng vẫn phù hợp với mọi lứa tuổi và ngành nghề.
Vì sao Ultra-Learning phù hợp với người trẻ hiện nay?
- Muốn học kỹ năng mới nhưng dễ xao nhãng
- Muốn học nhanh để tiết kiệm thời gian
- Muốn tăng cơ hội nghề nghiệp (IT, tiếng Anh, design, marketing…)
- Muốn tự học mà không bị lạc hướng
Với môi trường công nghệ thay đổi liên tục, biết cách tự học hiệu quả là lợi thế cực lớn.
9 Nguyên tắc Ultra-Learning
1. Meta-learning – Lên kế hoạch học tập trước khi bắt đầu
Trước tiên, hãy tìm hiểu mình cần học gì? tài liệu nào tốt? lộ trình nào phù hợp?
Ví dụ của bản thân mình: Mình muốn học thêm về DevOps và Infra, mình sẽ xem roadmap, docs, tutorial, sau đó nhờ con nô lệ gpt vẽ ra plan cho mình học theo từng chủ đề.
Một vài câu prompt hữu dụng cho anh em:
What are the top 5 resources to learn [Skill/Topic]? Create a step-by-step plan to master [Skill] in 30 days.
2. Focus – Không tập trung thì… thôi, khó
Chỉ cần 30–60 phút học tập trung mỗi ngày là đủ tạo khác biệt lớn. Có thể dùng pomodoro để tăng hiệu quả tập trung.
3. Directness – Học bằng cách làm thật
Này thì không cần giải thích gì thêm. Khi học gì đó mới, mình cố gắng thực hành nó luôn.
4. Drill – Luyện đúng điểm yếu
Đừng né những phần mình dở. Xác định kém chỗ nào, luyện riêng chỗ đó đến khi thuần thục.
5. Retrieval – Triệu hồi lại kiến thức
Thay vì đọc lại 10 lần, hãy thử nhớ lại và tưởng tượng kiểu nếu phải giải thích cái này cho đứa bạn mình, mình sẽ giải thích như nào cho người khác dễ hiểu nhỉ? Việc tự giải thích sẽ bắt não làm việc thật sự.
6. Feedback – Nhận phản hồi
Nhờ bạn bè, mentor hoặc AI góp ý. Cơ bản là không giấu dốt thôi. Nhưng cũng cần double check những feedback đấy.
7. Retention – Giữ kiến thức không để nó bay đi
Nhớ là một kỹ năng, không phải phép màu. Anh em cần ôn lại đúng lúc. Ngày 1 ôn nhẹ, 3 ngày sau ôn lại, tầm 2 tuần tự kiểm tra.
8. Intuition – Hiểu bản chất thay vì học vẹt
Đừng học kiểu “thuộc lòng”, hãy hiểu bản chất. Khi anh em hiểu được “tại sao”, chắc chắn sẽ nhớ lâu hơn.
9. Experimentation – Thử nghiệm và đổi mới cách học
Làm dự án lạ hơn, thử phương pháp mới để nâng cấp bản thân. Như mình thì trong quá trình ôn leetcode, cứ làm daily, nào gặp bài hard thì hỏi gpt xong hiểu cách làm và cố gắng code lại
Cách bắt đầu Ultra-Learning
- Chọn 1 mục tiêu rõ ràng
- Dành 20–30 phút để nghiên cứu trước
- Tạo lộ trình đơn giản 2–3 bước
- Deep focus 30–60 phút/ngày
- Thực hành 80%, lý thuyết 20%
- Mỗi tuần drill 1 điểm yếu
- Nhờ feedback để tối ưu cách học
Áp dụng đúng 1–2 tháng, anh em sẽ thấy tiến bộ rõ rệt. 😄
Ultra Learning không phải phép màu. Nó chỉ cho chúng ta một cách học khôn ngoan và bớt lan man hơn, giúp bạn tiến bộ nhanh hơn bình thường. Còn việc có áp dụng được không? Hoàn toàn được — chỉ cần bắt đầu nhỏ và đi đều.
Và vì đây là tập đầu tiên của series ***“Mind Training Arc”***, mong anh em có thêm góp ý để mình cải thiện hơn. Xin cảm ơn mọi người đã đọc. 🍻
All rights reserved
