Điều gì xảy ra khi bạn gọi một method trong Ruby?
This post hasn't been updated for 4 years
Ở bài viết hôm nay mình sẽ giới thiệu với các bạn một chủ đề cơ bản nhưng khá thú vị: Ruby sẽ làm gì khi bạn thực hiện gọi một method?
Một cách suy nghĩ thông thường hẳn chúng ta cũng sẽ đoán được Ruby sẽ:
- Tìm kiếm method
- Thực thi method
Vậy thì Ruby sẽ xử lý 2 công việc đó như thế nào?
Tìm kiếm method
Trước khi bước vào tìm hiểu Ruby tìm kiếm methods như thế nào, bạn cần phải biết 2 định nghĩa: receiver
và ancestors chain
receiver
chính là object mà bạn muốn gọi method. Ví dụ:my_object.call
thìmy_object
chính làreceiver
.- Để hiểu khái niệm
ancestors chain
, hãy nhìn vào một class Ruby bất kỳ, sau đó hãy di chuyển từ class đó đến class cha mà nó kế thừa, rồi từ class cha đó lại tiếp tục di chuyển đến class cha tiếp theo, cho đến khi gặp class tổ tiên cuối cùng làBasicObject
. Con đường mà chúng ta vừa đi qua từng class theo thứ tự đó chính làancestors chain
. Trên con đường này chúng ta cũng sẽ gặp một số module được include vào, tuy nhiên chúng ta sẽ đề cập về module sau.
Bây giờ bạn đã hiểu về khái niệm receiver
và ancestors chain
, chúng ta có thể tổng hợp về quy trình của method lookup trong 1 câu như sau: Để tìm kiếm một method được gọi, Ruby đi vào class của receiver
, leo qua từng class trong ancestors chain
cho đến khi tìm được method.
Ví dụ:
class MyClass
def my_method
print "Hello"
end
end
class MySubclass < MyClass
end
obj = MySubclass.new
obj.my_method
Khi bạn gọi obj.my_method
, Ruby sẽ đi vào class của receiver
(là obj
) chính là MySubclass
và không tìm thấy my_method
ở đây, nó tiếp tục đi đến MyClass
(trong ancestors chain) và tìm thấy my_method
, việc tìm kiếm kết thúc.
MyClass
không kế thừa từ class nào khác nên mặc định nó sẽ kế thừa từ class Object
, và superclass của Object
là BasicObject
. Như vậy, trong trường hợp không tìm thấy my_method
trong MyClass
, Ruby sẽ tiếp tục đi đến Object
, và cuối cùng là BasicObject
, nếu không tìm thấy sẽ trả về method_missing
và kết thúc việc tìm kiếm.
Trong irb
, bạn có thể gọi hàm .ancestors
để xem thứ tự của ancestors chain
MySubclass.ancestors # => [MySubclass, MyClass, Object, Kernel, BasicObject]
Khoan đã, Kernel
là gì? Sao nó lại xuất hiện ở ancestors chain
. Kernel
ở đây là một module. Như mình đã nói ở trên "Trên con đường này chúng ta cũng sẽ gặp một số module được include vào". Vậy thì module được include vào class sẽ có vị thế như thế nào trong ancestors chain
?
Module
Chúng ta đã biết được rằng, ancestors chain
sẽ đi từ class đến superclass. Tuy nhiên thực tế, ancestors chain cũng chứa cả module. Khi bạn include
một module vào class, Ruby cũng sẽ chèn module này vào ancestors chain
, bên phải của class đó.
Như vậy, với ancestors chain
đã nêu trên, ta có thể biết rằng module Kernel
được include vào class Object
.
Từ Ruby 2.0, ta có 1 cách include module vào class khác là sử dụng prepend
. Nó hoạt động tương tự include
, tuy nhiên module sẽ được chèn vào bên trái của class trong ancestors chain. Ta có sơ đồ đơn giản như sau:
Multiple inclusions
Vậy điều gì xảy ra khi bạn cố gắng include một module trong một ancestors chain
nhiều lần?
Ví dụ:
module M1
end
module M2
include M1
end
module M3
prepend M1
include M2
end
M3.ancestors # => [M1, M3, M2]
Rất đơn giản, nếu module đã tồn tại trong ancestors chain
, Ruby sẽ ignore nó, mỗi module chỉ tồn tại trong ancestors chain
1 lần duy nhất
Thực thi method
Sau khi tìm kiếm được method, Ruby sẽ thực thi nó như thế nào?
Giả sử, ta có một method như sau:
def my_method
temp = @x + 1
my_other_method(temp)
end
Để thực thi method này, ta cần làm rõ 2 thứ: biến @x
, hàm my_other_method
thuộc về đâu?
Câu trả lời chắc khá là dễ dàng với chúng ta, cả 2 giá trị này đều thuộc về object mà chúng ta gọi nó - hay theo định nghĩa ở phía trên thì đó là receiver
. Vậy Ruby nhận biết receiver này như thế nào?
self keyword
Mỗi dòng code của Ruby được thực thi bên trong một object. Object đang thực thi đó được gọi là current object
hoặc một tên gọi khác là self
, bạn có thể access current object bằng self
keyword.
Tại một thời điểm, chỉ có 1 object được đóng vai trò là self
. Khi bạn gọi một method, receiver
sẽ trở thành self
, tất cả những instance variables là instance variables của self
, tất cả những methods không có chỉ định rõ ràng receiver thì xem đó là methods của self
. Ngay khi bạn gọi một method của một object khác được chỉ định rõ ràng, object đó sẽ trở thành self
.
private method
Private method được quản lý bởi một luật đơn giản: Bạn không thể gọi 1 private method với một receiver
rõ ràng, private chỉ được gọi bởi receiver ngầm định - self
class A
def public_method
self.private_method
end
private
def private_method
end
end
A.new.public_method
# => NoMethodError: private method 'private method' called ...
Remove từ khóa self
, đoạn code trên sẽ hoạt động. Bởi vì private method nó chỉ được gọi bằng receiver ngầm định chứ không phải bằng receiver mà bạn chỉ định, dù đó là self.
The top level
Như bạn đã biết, mỗi lần bạn gọi một method trong 1 object, object đó sẽ trở thành self
. Vậy khi bạn không gọi object nào, self sẽ đi đâu về đâu? Mở irb
chúng ta có thể dễ dàng có câu trả lời:
self # => main
self.class # => Object
Ngay khi bạn start 1 chương trình Ruby, bạn sẽ được đứng trong một object tên là main
mà Ruby tạo ra cho bạn; hoặc sau khi tất cả method mà bạn gọi đã returned, main sẽ trở thành self.
Qua bài viết hi vọng các bạn sẽ có cái nhìn cơ bản về cách Ruby thực thi một method. Thank for youe reading!
All Rights Reserved