Đếm số lượng records trong Rails - Chưa chắc đã đơn giản?

Trong Rails, khi bạn muốn đếm số lượng records trả về trong 1 query dường như rất đơn giản, chỉ cần gọi các hàm có sẵn như .count, .size, .length dường như bạn sẽ có kết quả ngay lập tức. Vì sao cùng 1 việc đếm số lượng record mà phải có nhiều hàm như vậy? Bài viết hôm nay mình xin chia sẻ về việc những hàm trên hoạt động như thế nào?

Hàm .count

count là một hàm của Ruby, nó trả về số lượng element trong 1 mảng. Tuy nhiên ActiveRecord::Relation override lại hàm count để thực hiện một câu lệnh COUNT() trong SQL

User.all.count
# SELECT COUNT(*) FROM `users`

Kết quả trả về sẽ không được cache lại bởi vì mỗi lần chúng ta gọi .count là ActiveRecord::Relation tự động thực thi cho chúng ta 1 câu query COUNT()

users = User.all

users.count
# SELECT COUNT(*) FROM `users`

users.count
# SELECT COUNT(*) FROM `users`

Hàm .size

Cũng giống như hàm .count, hàm .size cũng được định nghĩa ở Ruby (để đếm số element trong 1 mảng) và ActiveRecord::Relation. Tuy nhiên, trong ActiveRecord::Relation hàm .size lại có một chút khác biệt.

Khi records chưa được load, hàm .size hoạt động giống như .count, nó sẽ thực hiện 1 câu query COUNT()

users = User.all
users.loaded? # => nil
users.size
# SELECT COUNT(*) FROM `users` 

Tuy nhiên điểm khác biệt là khi records đã được load trước đó, hàm .size sẽ đếm số element mà không thực hiện truy vấn

users = User.all
users.load
users.loaded? # => true
users.size
# => Return results

Có 1 trường hợp mà mặc dù các records chưa được load nhưng .size vẫn trả về kết quả mà không cần thực hiện truy vấn COUNT(). Nó xảy ra khi chúng ta sử dụng counter_cache

class Address < ActiveRecord::Base
  belongs_to :user, counter_cache: true
end

class User < ActiveRecord::Base
  has_many :addresses
end

user = User.first
user.addresses.size
# => Result without query

Bỏ option counter_cache trong model Address, bạn sẽ thấy hàm .size thực hiện truy vấn COUNT()

Hàm .length

Hàm .length là 1 hàm của Ruby cũng để đếm số element trong 1 mảng, nhưng ActiveRecord::Relation không có hàm này. Hãy cẩn thận khi sử dụng hàm này với một object của ActiveRecord::Relation bởi vì bản chất nó sẽ load toàn bộ records vào 1 array rồi thực hiện đếm số element trong array đó

users = User.all
users.loaded? # => nil
users.length
# SELECT `users`.* FROM `users`
# => Results (Không có select COUNT)

users.loaded? # => true
users.length
# => Results (Tuy nhiên sau khi records đã được load thì nó cũng ko thực hiện truy vấn nữa)

Kiểm tra sự tồn tại của records

Bây giờ chúng ta không muốn đếm số records nữa mà chỉ đơn giản là muốn biết kết quả truy vấn dữ liệu có tồn tại record hay không. Chúng ta có các method .any?, .empty?, .present?, hãy tiếp tục xem chúng hoạt động như thế nào?

Hàm .any?

Trong Ruby, .any? kiểm tra mỗi phần tử trong mảng, cho đến khi nó gặp 1 giá trị được đánh giá là true thì sẽ return true

arr = [nil, false, 1]
arr.any?
# => true

arr = [nil, false]
arr.any?
# => false

Trong ActiveRecord::Relation, .any? hoạt động tương tự như .size. Nếu records chưa được load nó sẽ thực hiện 1 câu query SELECT LIMIT 1 và trả về kết quả true/false, ngược lại nếu records đã được load thì nó không query nữa

users = User.all
users.loaded? # => nil
users.any?
# SELECT 1 AS one FROM `users` LIMIT 1
# => true

users.load
users.loaded? # => true
users.any?
# => true

Hàm .empty?

Ngược lại với .any?, .empty? sẽ return true nếu không tồn tại records

Trong ActiveRecord::Relation, .empty? hoạt động giống như .any?, để kiểm tra sự tồn tại của record, nó sẽ thực hiện 1 câu query SELECT LIMIT 1 nếu records chưa được load và nếu records đã được load thì nó trả về luôn kết quả

Tuy nhiên, điểm khác nhau giữa .empty? và .any? lại đến từ cách chúng hoạt động trong Ruby. Như đã đề cập ở trên .any? kiểm tra mỗi phần tử trong mảng, cho đến khi nó gặp 1 giá trị được đánh giá là true thì sẽ return true. Trong khi .empty? thì nó không quan tâm lắm tới giá trị của element trong mảng, chỉ cần mảng đó có element là return false

arr = [nil, false, 1]
arr.any?
# => true
arr.empty?
# => false

arr = [nil, false]
arr.any?
# => false
arr.empty?
# => false

arr = []
arr.any?
# => false
arr.empty?
# => true

Hàm .present?

.present? không phải là 1 hàm của Ruby, nó là 1 hàm của Rails kiểm tra 1 mảng có element hay không, 1 string có tồn tại ký tự khác space hay không, 1 biến có nil hay không.

Trong ActiveRecord::Relation, .present? hoạt động tương tự như .length, nó sẽ load records ra array và kiểm tra sự tồn tại giá trị của record trên array đó. Vì vậy hãy cẩn thận khi sử dụng .present? với 1 object của ActiveRecord::Relation (trừ khi bạn chắc chắn records đã được load)

users = User.all
users.loaded? # => nil
users.present?
# SELECT `users`.* FROM `users`
# => true

users.loaded?
# => true
users.present?
# => true

Lựa chọn tối ưu

Theo những gì mình đã trình bày ở trên, ở hầu hết trường hợp, khi đếm số lượng records bạn nên sử dụng .size, khi kiểm tra sự tồn tại của records, bạn nên sử dụng .empty? hoặc .any?.

Tuy nhiên, trong một vài trường hợp, không hẳn những lựa chọn trên luôn là tối ưu nhất. Ví dụ:

<% if @users.any? %>
  <h1>List of users</h1>
  <% @users.each do |user| %>
    ...
  <% end %>
<% end %>

Đoạn code trên đang muốn render ra list users khi chắc chắn rằng users đó có tồn tại records. Với đoạn code trên, bạn sẽ phải thực hiện 2 câu query, đầu tiên là SELECT COUNT cho @users.any?, sau đó là SELECT * để load dữ liệu. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng .present? trong trường hợp này, bạn chỉ cần thực hiện đúng 1 câu query SELECT * để làm cả 2 việc trên.

Qua bài viết, hi vọng các bạn có thể hiểu được cách hoạt động của 6 methods mà mình đã trình bày, từ đó có thể sử dụng chính xác trong từng trường hợp cụ thể để đạt hiệu quả tối ưu nhất. Cảm ơn các bạn đã đọc bài viết

Nguồn tham khảo: https://longliveruby.com/articles/active-record-counting-records