Cấu trúc điều khiển if - else, switch - case trong Java

1. if - else

1.1 Khái niệm

• Trong hầu hết các ngôn ngữ lập trình cấu trúc điều khiển if - else sẽ kiểm tra kết quả của 1 điều kiện và dựa vào kết quả đó để thực hiện các hành động tương ứng.

1.2 Cấu trúc

• Ta có cấu trúc if - else đầy đủ như sau:

// Cấu trúc if - else đầy đủ.

if(điều kiện) {
    hành động 1
} else {
    hành động 2
}

• Ở đây điều kiệu bên trong if là một biểu thức toán học có kết quả là kiểu boolean (true/false)
• Nếu điều kiện đúng (true) thì thực hiện hành động 1, ngược lại, điều kiện sai (false) thì thực hiện hành động 2.

• Tương tự, ta có cấu trúc if - else if - else:

// Cấu trúc if - else if - else.

if (điều kiện 1) {
    hành động 1
} else if (điều kiện 2) {
    hành động 2
} else {
    hành động 3
}

• điều kiệu 1 bên trong if là một biểu thức toán học có kết quả là kiểu boolean (true/false)

• Nếu điều kiện 1 đúng (true) thì thực hiện hành động 1, ngược lại, điều kiện 1 sai (false) thì thực hiện kiểm tra điều kiện 2

• Nếu điều kiện 2 đúng (true) thì thực hiện hành động 2, ngược lại, điều kiện 2 sai (false) thì thực hiện hành động 3.

• Tương tự, chúng ta có thêm 2 cấu trúc khác như sau:

// Cấu trúc if khuyết else.

if(điều kiện) {
    hành động 1
}

// Cấu trúc if - else lồng nhau.

if(điều kiện 1) {
    if (điều kiện 2) {
        hành động 1
     } else {
         hành động 2
      }
} else {
    hành động 3
}

2. switch - case

2.1 Khái niệm

• Cấu trúc điều khiển switch - case sẽ kiểm tra kết quả của 1 điều kiện và dựa vào kết quả đó để thực hiện các hành động tương ứng.

2.2 Cú pháp

switch (biểu_thức) {
	case giá_trị_1:
		Lệnh 1;
		break;
	case giá_trị_2:
		Lệnh 2;
		break;
	...
	case giá_trị_n:
		Lệnh n;
		break;
	default:
        Lệnh 0;
}

• biểu_thức trả về một giá trị, kết quả là một số nguyên, chuỗi hoặc một ký tự.
• Giá_trị_1, giá_trị_2,..., giá_trị_n là các biểu thức hằng, nguyên hoặc ký tự và chúng phải khác nhau.
• Khi mà biểu thức trả về một giá trị thì sẽ thực hiện lệnh bên trong case có giá trị tương ứng.
• Khi mà biểu thức trả về giá trịmà không có trong các case thì sẽ thực hiện lệnh trong default.

• Lệnh break là để nhảy ra khỏi lệnh switch, nếu không có lệnh này cấu trúc switch sẽ duyệt cả các trường hợp phía dưới cho đến hết.
• Khi không sử dụng từ khóa break trong mệnh đề switch-case. Điều này có nghĩa là các khối lệnh sau case có giá trị phù hợp sẽ được thực thi.
• Lưu ý là khối default là không bắt buộc có ở cấu trúc switch case trong Java, tức là bạn có thể viết cũng được mà không viết cũng không bị lỗi.

3. Khi nào dùng if-else, khi nào dùng switch-case ?

• Vậy khi nào thì cần dùng switch - case thay vì if - else:
  • Chúng ta có số trường hợp cần xử lý lớn hơn 3 thì khi đó chúng ta nên sử dụng switch - case để dễ dàng kiểm tra và xử lý.
  • Khi trường hợp biểu_thức và giá_trị phải có giá trị cụ thể (số nguyên, ký tự...).
• Lưu ý: đối với một bài toán sử dụng switch - case thì có thể thay thế bằng if - else, nhưng ngược lại một bài toán sử dụng if - else thì chưa chắc có thể thay thế bằng switch - case