2025 Java có phải đã đến lúc lụi tàn...

Từ ngôi vương của thế giới backend đến dấu hỏi về tương lai. Phải chăng thời đại của Java đang dần khép lại?

Java: Đế chế của ba thập kỷ

Ra đời từ năm 1995, Java từng là lựa chọn mặc định cho mọi hệ thống doanh nghiệp, ứng dụng Android, và các hệ thống tài chính, ngân hàng toàn cầu. Với triết lý “Write once, run anywhere”, Java đã chinh phục trái tim của hàng triệu lập trình viên và doanh nghiệp.

Khi thế giới phần mềm cần sự ổn định, hiệu năng và khả năng mở rộng, Java luôn là câu trả lời đầu tiên.

Nhưng rồi, thời thế thay đổi.

Bức tranh công nghệ năm 2025: Java đang tụt lại?

1. Thế hệ lập trình viên mới đang... quay lưng

• Python, JavaScript, Go, Rust – đây là những cái tên phủ sóng các khoá học, bootcamp và cộng đồng dev trẻ. Trong khi đó, Java lại thường bị gắn mác: “cồng kềnh”, “nhiều code rườm rà”, “ít fun”, “đọc code là buồn ngủ”.

2. Startup không chọn Java

• Ở một thế giới mà MVP cần ra mắt sau vài tuần, Java lại đòi hỏi bạn phải cấu hình Spring, khai báo đủ loại annotation, build pipeline, Docker, CI/CD... Ai còn thời gian?

• Hãy nhìn vào stack của các công ty trẻ: Python + FastAPI, Node.js + Express, hoặc Go – đơn giản, nhanh, dễ scale.

3. Ứng dụng Android đã không còn gắn chặt với Java

• Kotlin đã chiếm ưu thế tuyệt đối. Google chính thức ưu tiên Kotlin từ năm 2019. Năm 2025, hiếm ai bắt đầu dự án Android mới bằng Java nữa.

Nhưng… Đừng vội kết luận rằng Java đã lỗi thời!

Năm nào cũng có vài “chuyên gia tự phong” lên tiếng tuyên bố Java đã hết thời.

“Java đã lỗi thời rồi!

Java quá dài dòng!

Không ai sử dụng Java nữa!”

Thế nhưng, nếu Java thực sự đã “chết”, tại sao nó vẫn luôn có mặt trong danh sách những ngôn ngữ lập trình hàng đầu ở hầu hết các bảng xếp hạng và khảo sát? Stack Overflow – nền tảng dành cho lập trình viên toàn cầu – nhiều năm liền vẫn ghi nhận Java là một trong những ngôn ngữ được sử dụng phổ biến nhất.

Tính tới thời điểm bài viết này được viết, Chỉ số TIOBE cho thấy Java liên tục nằm trong Top 5 ngôn ngữ phổ biến nhất.

Thẳng thắn mà nói, phần lớn những định kiến tiêu cực về Java xuất phát từ một nhóm cụ thể: các bạn sinh viên vừa rời trung tâm đào tạo hoặc lập trình viên mới vào nghề – những người chủ yếu học Python hoặc JavaScript và dễ dàng cho rằng "thế là đủ". Họ thường chê Java là "dài dòng", mà quên mất rằng chính sự tường minh ấy lại đem đến độ rõ ràng, tính ổn định và khả năng bảo trì cao – lý do mà hàng ngàn doanh nghiệp lớn vẫn ưu ái chọn Java để xây dựng các hệ thống cốt lõi và nghiệp vụ quan trọng.

Nếu Java dở, sao mấy ông lớn vẫn xài?

Cứ nhìn vào mấy cái tên như Google, Amazon hay Twitter – toàn là “cá mập” trong giới công nghệ. Họ có cả một đội ngũ kỹ sư cực kỳ chất lượng, thừa khả năng chọn ngôn ngữ lập trình “xịn sò” nhất cho hệ thống của mình. Vậy mà họ vẫn dùng Java. Tại sao? Bởi vì Java ổn định, mở rộng tốt, và có một hệ sinh thái cực kỳ phong phú với đủ loại framework, thư viện và công cụ hỗ trợ.

Spring Boot — Nền tảng của các dịch vụ vi mô cấp doanh nghiệp.

Quarkus — Một bước đột phá cho các ứng dụng đám mây.

Jakarta EE — Sự phát triển của Java doanh nghiệp, vẫn được áp dụng rộng rãi.

Đóng góp mã nguồn mở lớn — Cộng đồng Java là một trong những cộng đồng mạnh nhất, với sự đóng góp từ các công ty hàng đầu như Red Hat, Google và Microsoft.

Nếu Java “tệ” thật thì mấy công ty này đã bỏ nó từ lâu rồi. Nhưng không, họ không chỉ tiếp tục dùng, mà còn đầu tư, nâng cấp và đóng góp để Java ngày càng xịn hơn nữa.

• Amazon, Google, Microsoft, IBM, Oracle, SAP... vẫn đang “chơi” với Java mỗi ngày.
• Mấy nền tảng cloud như AWS, Azure hay GCP cũng đều hỗ trợ Java như một lựa chọn backend hàng đầu.

"Java quá khó" - Không bạn chỉ lười thôi

Trung thực mà nói thì lý do thực sự khiến mọi người phàn nàn về Java là vì nó buộc bạn phải hiểu những nguyên tắc cơ bản của lập trình. Java không giống như Python, nơi mà bạn có thể viết một đoạn code chỉ trong một buổi chiều và tự gọi mình là "Lập trình viên".Java dạy bạn:

• Lập trình hướng đối tượng (OOP) đúng cách, chứ không phải chỉ là suy nghĩ chợt nảy ra.
• Kiểu dữ liệu mạnh , do đó bạn sẽ không gặp phải lỗi thời gian chạy vô lý.
• Các nguyên tắc về khả năng mở rộng thực sự được sử dụng trong các ứng dụng thực tế.

Vấn đề là: Nếu bạn học Java trước,chuyển sang bất kỳ ngôn ngữ nào khác (Python, JavaScript, Golang) sẽ DỄ DÀNG.Nhưng nếu bạn bắt đầu với Python hoặc JavaScript, sau đó chuyển sang Java, bạn sẽ thấy như đang ở trong cơn ác mộng .

Đó không phải là lỗi của Java — đó là lỗi của bạn vì đã đi tắt.

“Mọi người đang chuyển sang Golang và Kotlin” — Thật vậy sao? Bằng chứng đâu?

Các ngôn ngữ mới nhất — Golang, Kotlin, Rust — rất tuyệt, nhưng đừng giả vờ rằng chúng sẽ thay thế Java chỉ sau một đêm. Thực tế là:

• Kotlin?Được sử dụng chủ yếu cho phát triển Android, một phân khúc nhỏ trong ngành.
• Golang thì tuyệt vời cho các dịch vụ siêu nhỏ, nhưng vẫn chưa thể sánh bằng hệ sinh thái của Java.
• Rust? Thật tuyệt vời cho lập trình cấp hệ thống, nhưng lại là cơn ác mộng đối với các ứng dụng doanh nghiệp quy mô lớn.

Java sẽ không biến mất vì việc viết lại hàng triệu dòng mã Java đã được kiểm nghiệm thực tế bằng một ngôn ngữ khác là một rủi ro kinh doanh mà không một công ty nào muốn gánh chịu .

“Các phiên bản Java mới vô dụng” — Sai. Java đang phát triển nhanh hơn bao giờ hết

Các luận điểm cũ nói về "Java chậm phát triển" không còn đúng nữa, đặc biệt sau khi Oracle và cộng đồng Java áp dụng chu kỳ phát hành 6 tháng/lần kể từ Java 9 (ra mắt năm 2017). Dưới đây là bằng chứng cụ thể cho việc Java hiện nay phát triển nhanh và đều đặn:

Trước Java 9, mỗi phiên bản Java có thể mất 3-5 năm để phát hành (ví dụ: Java 8 ra năm 2014, Java 9 mãi tới 2017). Giờ đây:

• Từ Java 9 đến Java 22 (2024): đã có 13 phiên bản chính chỉ trong 7 năm.

• Cộng đồng Java đã bắt kịp và thậm chí vượt nhiều ngôn ngữ khác về mặt phát hành thường xuyên và hiện đại hóa cú pháp/ngữ nghĩa.

Hãy tin vào sự lựa chọn của bạn bởi vì Java vẫn là vua

Hãy nhìn nhận thực tế — Java không chết. Những người nói như vậy hoặc là không có thông tin hoặc là đang muốn đạt mục đích riêng của họ (thường là cố gắng bán cho bạn một khóa luyện Kotlin hoặc Golang). Thực tế là:

• Java là xương sống của các ứng dụng doanh nghiệp.
• Java có một hệ sinh thái các framework và thư viện vô cùng mạnh mẽ.
• Java tiếp tục phát triển với nhiều tính năng tiên tiến.

Vì thế, nếu bạn hỏi mình có nên học Java vào năm 2025 không?Chắc chắn rồi. Nó sẽ giúp bạn trở thành một lập trình viên giỏi hơn, mở ra nhiều cơ hội việc làm hơn và cung cấp cho bạn nền tảng để dễ dàng thành thạo bất kỳ ngôn ngữ nào khác.

Nếu bạn không đồng ý? Chúng ta hãy cùng tranh luận trong phần bình luận. Nhưng nếu bạn nghiêm túc về kỹ thuật phần mềm, hay lập trình, bạn đã biết sự thật rồi. Java sẽ tồn tại mãi mãi.